3

Varyemez Amca'nın Hayatı ve Serüvenleri - Bölüm 3 - Çorak Toprakların Kovboyu


Tekrardan merhaba. Editörüm John, Varyemez Amca’nın bu biyografisini, Carl Barks'ın eski Varyemez hikâyelerinde bize anlattığı gerçeklerden yola çıkarak sağlam bir şekilde nasıl inşa ettiğimi açıklamama izin vermeye devam ediyor.

Uncle Scrooge Four Color’un 386. sayısında (ABD # 1) Varyemez, 1882 yılında Montana’daki kovboyluk zamanlarından ve “eski batının sığır savaşları”nda yapılan mücadeleden bahseder. Ayrıca erken dönemdeki bir macerasını, James Çetesi’ni nasıl alt ettiğini anlatır. Bu hikâye, 1882 yılının başlarında yaşanmış olmalı. Çünkü Jesse, 1882’nin nisan ayında yaşamını yitirmişti.

Çevirbaz: lenard ➤ Kontroldâr: SToktan ➤  Balonşör: Mandos


McViper klanı’nın birkaç üyesini hikâyemden çıkardım. Bu, Varyemez’in ABD # 56 ve # 69 gibi çeşitli öykülerinde başına bela olan batılı bir haydut ailesidir. Ve İskandinav editörüm, Barks’ın meşhur “Kare Yumurta” öyküsüne eğlenceli bir atıfta bulunmamı istedi (“Lost in the Andes,” DD FC #223); Bu masal Avrupalılar için inanılmaz derecede ünlüdür, saygın Amerikalıların hikâyesi gibi bir şey... ah! Aslında, Barks’ın ördekleri Avrupa’da öyle popülerdir ki, Amerika’yla karşılaştırılamaz bile. Ama bu referans, gerçekten içinden çıkamadığım bir noktaydı!

 Snake McViper
 Copperhead McViper
Bu bölümün orijinal versiyonunda, Varyemez’in tren yolculuğunda tanıştığı yaşlı beyefendi aslında Birmingham’lı bir profesör olan Rhutt Betlah’dı. Bu versiyon sayısız editör ve çevirmenin elinden geçti ve Avrupa çapında yayınlanmasından önce İsveçli bir okur bana profesör Betlah’ın “Lost in the Andes” adlı macerada uzun bir uykuya yattığından bahsederek dikkatimi çekti. “Oops! Bu yüzden, bu Gladstone versiyonunda, yaşlı beyefendiyi, “Cuzco’daki bir pederden kare yumurtaları satın alan kişiye dönüştürmek için yeniden kurguladım.” Ama Varyemez’in onunla buluşmasının anlamı neydi? İşte bu sefer gerçekten batırdım! Devam ediyoruz;

Her zaman olduğu gibi, bu biyografiye özgünlük hissi vermek için tarihteki birçok gerçeği kurguma yerleştirdim. Sığırların sürüldüğü güzergâhlar ve çorak topraklar olması gerektiği yerdeler. Ve Varyemez’in patronu Murdo MacKenzie, Montana’da gerçekten bir sığır baronuydu.

Bu noktada Varyemez, bildiğimiz Varyemez’den oldukça uzaktır. Hâlâ güveni ve cesareti yoktur. Ama araştırmalarım sonucunda Montana/Dakota bölgesinde, başka bir ünlü Amerikalı olduğunu öğrendim. Ve biliyordum ki O’nu, hayattaki gerçek değerleri öğretmesi için Varyemez’in akıl hocalarından biri haline getirmek, hikâyeye salt bir doğallık katacaktı. Şimdi okuyacağınız diyalog, Theodore Roosevelt’in kitaplarından ve konuşmalarından alıntılanmış ve tırnak içine alınmıştır (“Teddy” diye çağrılmaktan nefret ederdi, teşekkür ederim). Evet, belki Murdo MacKenzie ve Theodore Roosevelt’in gerçekte küçük siyah burunları yoktu, ama onlarla hiç tanışmadım, bu yüzden kesin bir şey söyleyemem.

Ve Vindicator (İntikamcı) adında ödüllü bir Angus boğasını tanımayan herkes Jimmy Stewart’ın kovboy filmlerini bilmiyor demektir! (The Rare Breed - 1966)

Aynı zamanda bu bölüm, bir ördek adam olarak hayatım boyunca bana yardımcı olan editörümden bahsetmek için mükemmel bir zaman.  Egmont Genel Yayın Yönetmeni (eski adıyla Gladstone Genel Yayın Yönetmeni) Byron Erickson, yapabildiğim her şeyden büyük ölçüde sorumludur. Özellikle de bu hikâyede... İlk taslağı veto etti ve tamamını baştan yazmamı istedi. Sevdiğiniz hikâyelerimin herhangi birinde, Byron’un arkamda olduğunu hatırınızda tutun. O ördekçiğimi yüzdüren bir el... ya da onun gibi bir şey işte.

KARAKTERLER

Murdo MacKenzie: Nam-ı diğer “sığır kralı”. Karakter,  sığır sürüsüyle Montana’da servet kazanan gerçek Murdo MacKenzie’den esinlenmiştir. Murdo Mackenzie, 1850 yılında Edmondton’da, Balnagown malikânesinde bir çiftçinin oğlu olarak dünyaya geldi. 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Kuzey Amerika’nın Büyük Ovalarında büyükbaş hayvan yetiştirme endüstrisinde yer alan birçok İskoç’dan biriydi. Bazıları sadece kovboy oldu, ancak diğerleri büyük sığır şirketlerinde önde gelen roller oynadı. Murdo, çeşitli derneklerde yer aldı, ancak en çok Texas merkezli dev Matador Land & Cattle Company’nin yöneticisi olarak bilinir. Bu görevi 1891’den 1911’e ve yine 1922’den 1937’ye kadar sürdürdü. İki oğlu ve bir yeğeni de bu şirkette yer aldı.

Bu hikâyede ise karşımıza Varyemez’in patronu olarak çıkıyor. Şampiyon boğasının çalınmasıyla yolu çorak topraklara düşer. Ve bu hikâyede yer alan bir diğer tarihsel kişilik Theodore Roosevelt ile bir araya gelirler. Gerçekte de MacKenzie’yle tanışıklığı olan Roosevelt, onu 1908 yılında Ulusal Koruma Komisyonu’na atamıştır. 1913’de birlikte ziyaret ettikleri Brezilya’da bir sığır ve paketleme şirketinde yönetici olarak görev almıştır. Dördüncü bölüm olan Raider of the Copperhill’de bir kez daha karşımıza çıkacak.

McViper Klanı: ABD’nin batı bölgesinde yaşıyorlardı. Ancak Don Rosa’nın onları “...McViper klanı...” olarak tanımlamasından beri kökenleri İskoç gibi görünüyor. McViper’daki Viper, zehirli bir yılan türü olan engerek anlamına gelir. McViper’ların isimlerinin hepsi İskoç yemeği olan Haggis hariç yılanlara atıfta bulunur. Dışarıdan çetelerine katılmak isteyenler bağlılıklarını göstermek için Mcviper soyadını kullanmak zorundadır.




Rhutt Betlah: Birmingham’lı bir profesör. İsmi Rüzgâr Gibi Geçti filminde Clark Gable’ın oynadığı Rhett Butler karakterinden yapılan kelime oyunuyla ortaya çıkmıştır. Carl Barks’ın meşhur Lost in Andes (Barks, teknik açıdan en iyi öykülerinden biri olduğunu söyler) adlı öyküsünde And Dağları’na yaptığı uzun keşif gezisinde gizli bir vadi bulur. Burada kare insanlar yaşamaktadır ve diğer her şey de karedir. Fakat profesör bu keşfinden kısa bir süre sonra ölmüştür. Bu hikâyede onu kullanmak isteyen Don Rosa bu bilgiyi atladığı için Cuzco’daki bir rahipten kare yumurtaları satın almış yaşlı bir beyefendi olarak göstermek zorunda kalır.

Kare insanlar, tavuklar ve yumurtalar   

Kare yumurtayı nasıl üreteceğimizi
gösteren oldukça bilimsel bir eskiz. 😆

Theodore Roosevelt ve Jesse James hakkında Türkçe kaynaklı birçok bilgiye çok rahat ulaşabileceğinizi düşündüğümden tanıtmaya gerek görmüyorum. Yine de Roosevelt'in Malta haçı çiftliğinden biraz bahsetmek lazım.


Malta haçı, 26. ABD devlet başkanı Theodore Roosevelt'in, Kuzey Dakota'nın badlands arazilerinde (erezyona uğramış kayalıklardan oluşan çorak bölgeler) bulunan Medora kasabasında yaptırdığı kulübesine verdiği isimdir. Bu dağlık arazilerdeki doğal güzelliklerden büyülenmiş ve buralarda yaşamak için kendine bu tarihi kulübeyi yaptırmıştır. Ama burayı yaptırdığı ve kullandığı zamanlar (1883-1884 yılları arasında) henüz başkan değildi. Ardından eşi ve annesi 1884 yılında yalnızca bir saat arayla öldüğünde Roosevelt derin bir depresyona girdi, ve bu kulübeyi terk etti. Bu bölge günümüzde üç ayrık bilimden oluşan ve başkanın adını taşıyan bir ulusal parktır. Parktaki kulübesi günümüzde hala çok ziyaretçi çekmektedir.

Yapıma dair 🔍
Ⅰ- Don Rosa’nın, Çorak Toprakların Kovboyu’nu başarısız bir denemenin ardından en baştan yazdığını okudunuz. Peki, ilk taslağı başarısız yapan neydi? Don Rosa’nın kendisinden dinleyelim;

“Bu versiyonda, Varyemez hakkında çok daha fazla budalaca şakalar vardı. Ve eski Batı’nın geleneklerini öğrenirken, McViper’lar tarafından kandırılıyordu. Hikâyede göreceğimiz İskoç boğası yerine ona bir çeşit batı tarzı melez sığır sattılar. Varyemez’i biraz toy ve saf göstermek istedim. Ama bu onu çok aptal gösterdi. Ve hikâyenin sonunda Varyemez’in McViper’ları alt edişi iki bölüm önceki, McVak Klanının Sonu’nda Whiskerville’leri korkutup kaçırtışıyla neredeyse aynıydı. Byron her zamanki gibi haklı çıktı... ve yeniden yazmanın ardından dizinin en iyi bölümlerinden biri ortaya çıkmasa da ilk versiyona kıyasla çok daha iyi sonuç verdi.

Ⅱ- 9. sayfada bir “ördek gagalı dinozor” (Augustynolophus) iskeleti ile karşılaşıyoruz. Ayrıca bu dinozor, 2017 yılında California Valisi Jerry Brown tarafından, ilgili tasarıyı imzalamasıyla eyaletin resmi maskotu olduğu ilan edilmiştir. Normalde ördek gagalı dinozorun dişleri bulunmamaktadır ama Don Rosa o kafatasına daha vahşi bir görünüm verebilmek için bu şekilde çizmiştir.

Augustynolophus (Ördek gagalı dinozor)

Ⅲ- Rosa, hikâyelerinde sık sık sadece muziplik olsun diye Mickey Mouse görünümleri ve şekilleri gizler. Sayfa 14, panel 4’ deki kaktüste bir tanesini görebilirsiniz.

Ⅳ- Çorak Toprakların Kovboyu’nda bazı paneller, Amerika baskısı (Gladstone) için tekrar elden geçirilmiştir. Disney, karakterlerin birbirine silah doğrultmasına izin vermeyi reddediyor. Böylece James Çetesi’nin elindeki silahları nasıl işaret eden parmaklar haline getirildiğini veya yönlerinin değiştirildiğini görebilirsiniz. Sayfa 2’deki son panelde, başta Varyemez’in burnuna dayanan bir silah vardı,  bu yüzden gagası o panelde çok garip görünüyor.


Çevirbaz: lenard ➤ Kontroldâr: SToktan ➤  Balonşör: Mandos




3 yorum:

  1. Silahı suratına doğrultsa ne oluyormuş, doğrultmasa ne oluyormuş acaba? Muhafazakârlar çoğunlukla neyi neden koruduklarını ve bunun için yaptıklarının tutarlı olup olmadığını açıklayabilecek durumda değillerdir... Maksat dostlar alışverişte görsün.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Abi biz muhafazakar olduğumuz için, silahlı çete parmak sallar sanıyorduk. Şu an ailecek çok şaşkınız. :)

      Sil
  2. Sunum yemekten daha güzel yemin ederim, teşekkürler.

    YanıtlaSil

Bilibili Yavrucak, Zıbartan Teması © 2017 - 2021 Bilibililer